همگان می‌دانند رفیق بریتان برای اینکه تسلیم نگردد خود را از بلندای پرتگاه به پایین انداخت و دستانش را نه برای تسلیمیت بلکه برای پرواز به سوی آزادی . گشود 

مهاباد گابار

شهدا با شخصیت، مشارکت و عملکرد خویش در تاریخ جنبش آزادی‌خواهی خلق کورد جایگاه مهم و والایی دارند. آنان برای ما جلوه‌ی حقیقتند و همین قهرمانان هستند که به زندگی‌مان معنایی تاریخی بخشیده‌اند. ما از جنبشی برخورداریم که قهرمانانش از همان روزهای آغازین مبارزه، حیات آزاد و صحیح را آفریدند. به همین سبب، انتظار می‌رود تمامی اعضای این جنبش ـ که جنبشی متعلقِ به شهداست ـ در عمل به وظایفی چون درک عملکرد شهدا، تلاش و کوشش همسو با حقیقت آنان و قراردادن نحوه‌ی حیات آنان همچون سرلوحه‌ی مبارزات خویش، بیش هر چیز دیگر اهتمام ورزند.

هر یک از ماه‌های سال در روند مبارزات جنبش آزادی‌خواهی خلق کورد به نام شهدای قهرمان مزین گشته است. روز، ماه و سالی را سراغ نداریم که برای تحقق آزادی، خودآیین‌بودن و حیات آزاد بدیل نداده باشیم. این جنبش تا اکنون صدها و هزاران قهرمان را در خود پرورانده است. به همین خاطر نیز حیاتی صحیح منطبق با معیارهای زندگی شهدا در هر زمان و مکانی امری است که انتظار عمل به آن می‌رود. ماه اکتبر در تاریخ مبارزات‌مان از جایگاه ویژه‌یی بر‌خوردار است. در این ماه به مانند واقعیت خلق کورد دو بعد خیانت و قهرمانی بروز نموده‌اند. در این ماه این دو بعد واقعیت اجتماعی خلق کورد در رویارویی و مبارزه‌ی شدیدی با یکدیگر بوده‌اند. همچنین توطئه علیه رهبر آپو در این ماه صورت پذیرفت.

در این ماه تفکر و نگرش خیانت و مزدوری، خود را بر خلق کورد و جنبش آزادی‌خواهی این خلق تحمیل می‌نمود. به‌ویژه نیروهایی که خویش را در لوای عناوینی چون هویت کوردی (کوردبودن) سازمان داده بودند، به مزدوری برای دشمن پرداخته و به خلق خویش خیانت کردند، آن‌چنان که خلق کورد هرگز فراموش نخواهد کرد. این نیروهای خائن و مزدور در سال ۱۹۹۲ جهت تصفیه و نابودی جنبش آزادی‌خواهی، با دولت‌های حاکم بر کردستان به همکاری پرداخته بودند، اما با مقاومتی بی‌مانند روبرو شدند. در آن هنگامه مبارزِ قهرمانی ظهور کرد که نظیرش در تاریخ بسیار نادر است. ماه اکتبر با قهرمانی و شهادت "بریتان" ماهیتی دیگر یافته و به رنگ بریتان مزین گشت. از آن پس فرزندان کورد با هلهله‌ و خنده‌های بریتان هر سحرگاه چشم به روز نو گشودند. اکنون مبارزه با پافشاری بر حیات آزاد که شهید بریتان خالق و پیشاهنگ آن است به پیروزی نزدیک می‌شود. خط مشی خیانت، مزدوری و تسلیمیت در برابر مقاومت بریتان با شکست روبرو گشت. درک صحیح عملکرد و شخصیت رفیق بریتان که به عملیات وی معنا بخشیده، برای یکایک ما نیازی اساسی است. این نکته هم جهت پیشبرد روند جاری و هم جهت وصول مبارزه‌ی آزادی‌خواهی به پیروزی، حایز اهمیت می‌باشد.

چه چیزی بریتان را به این سطح از ترقی رسانید؟ آن‌همه توانمندی در مبارزه از کجا نشأت می‌گرفت؟ اکنون او چه جایگاه و منزلتی در مبارزه‌ی آزادی‌خواهانه دارد؟ چه عوامل و فاکتورهایی از وی یک قهرمان ساخت؟ و در نهایت ما به عنوان ادامه‌دهندگان راه شهدا، در قبال خط مشی مبارزاتی آنان چه وظیفه‌یی داریم؟ جهت ارایه‌ی پاسخی صحیح به این پرسش‌ها می‌بایست قبل از هر چیز عمیقاً بر شخصیت و خط مشی رفیق بریتان تامل کنیم.

رفیق بریتان نمود یک ایستار و یک خط‌مشی است. آن‌گاه که رهبری می‌گویند: «باید بر خطی‌مشی بریتان زندگی کرد» برخورد صحیح در برابر خیانت و مزدوری را به ما نشان می‌دهند. در سال 1992 در عملیات نظامی گسترده‌یی که در جنوب کردستان انجام شد؛ شهید بریتان در مخالفت و مقابله با مزدوران و تفکر تسلیمیت که از سوی فرهاد (عثمان اوجالان) در پیش گرفته شده بود به سمبل و افسانه‌یی مبدل گشت که فلسفه‌ی آپویی را  عملی ساخت. شایسته‌ترین پاسخی که در بزرگداشت یاد و خاطره‌ی عملیات رفیق بریتان داده شد؛ از سوی رهبری بود. رهبر آپو موجبات تاسیس فرماندهی و ارتش زنان را فراهم آورد. به این طریق فصلی تاریخی در مبارزه‌ی آزادی زن آغاز گردید.  

بریتان به‌مانند حیات خویش، از ایستاری پویا برخوردار گردید. هر زنی که دارای تفکر آزاد و اراده بود، از شخصیت بریتان تاثیر پذیرفته و او را برای خویش معیار ساخت. بریتان به معیار و ایستار صحیح حیات مبدل گشت. "بریتان" سمبل رفاقت حقیقی و نمود مبارزی فدایی گردید. هنگامی که به شرح شخصیت بریتان پرداخته و خاطرات روزانه‌اش مطالعه می‌شود، آنچه که بیشتر نمایان می‌گردد تعمق او بر یک رویداد و واقعه با پرداختن همه‌جانبه به علل آن است. شخصیت خویش را با امید به پیروزی پرورش داده و متعالی ساخته است. در مقابله با مشکلات و معضلات، بی‌آنکه در پی بهانه‌یی برای گریز از آن باشد و یا به شکایت بپردازد با انتقادهای رادیکال در جستجوی آلترناتیو برآمده و به مبارزی واقعی در راه حقیقت مبدل می‌شد. از دیگر خصوصیات رفیق بریتان استعداد و توانایی ایشان در ادبیات بود. اشعار ایشان از عمق معنایی زیبایی برخوردار بودند. در گزارش کتبی خود برای رهبری از تمایل خود برای نوشتن رمانی در خصوص زندگی شخصی و انقلابی رهبری سخن گفته بود. بی‌گمان اگر ایشان به شهادت نایل نمی‌گشت، یکی از رفقایی می‌بود که می‌توانست به بهترین شکل حیات رهبری را به رشته‌ی تحریر درآورد. به آموزش و تعلیم خویش در ابعاد مختلف مبادرت ورزیده و رفیقی دانا و آگاه بود. روابط اجتماعی گسترده‌یی با دیگران داشت، در عرصه‌ی نظامی نیز از توانایی بالایی برخوردار بود. کوتاه سخن اینکه با شنیدن نام رفیق بریتان؛ مبارزی عالِم و آگاه به یادمان می‌آید. با نیروی چاره‌یابی خویش در برابر مشکلات، همچنین با رویکرد و برخوردهای آموزنده‌ی خود مورد توجه دیگران قرار می‌گرفت. با روابط دوستانه و صمیمانه‌ی خویش در دل همه‌ی رفقا جایگاهی ارجمند داشت. هنوز هم رفقایی که با او همراه و همرزم بوده‌اند، می‌گویند: "ما با ایستار حقیقی او به مبارزه‌ی خویش ادامه می‌دهیم". به سبب اعتقاد و باوری‌اش به پیشرفت و آزادی زنان، در این راه خود را فدا کرده بود.

از واپس‌گرایی کینه به دل داشت، به این دلیل با تعلیم، رشد و تعالی شخصیت خویش و اطرافیان‌اش راه مبارزه را روشن می‌ساخت. در مواجهه با مشکلات سازمانی با حساسیت بسیار برخورد نموده، با شیوه‌یی خودمنتقد و بدون شک و تردید در کارها و فعالیت‌های سازمانی مشارکت می‌کرد. رفیق بریتان بی‌آنکه در محضر رهبری حضور یابد و از آموزش ایشان بهره‌مند گردد، با مطالعه و پژوهشِ افکار رهبری از طریق رفقایی که در کنار رهبری مانده و نزد ایشان آموزش دیده بودند، بسیار بهتر و عمیق‌تر از دیگران رهبری را درک کرده بود. عمل‌نمودن به بندبند این افکار و تأملات در زندگی روزمره توسط رفیق بریتان از این آگاهی نشأت می‌گرفت.

در جایگاه یک زن به ارتباط میان انسان‌ها ارج می‌نهاد. در برخورد و رفتارش چه با رفقای زن و چه با رفقای مرد، معیارها و موازین آزادی و اخلاقی را اساس ارتباط خود قرار داده و در روابط و مشارکت وی این خصوص برجسته و نمایان بود. رفقایی که رفیق بریتان را می‌‌شناسند بخصوص رفقای مرد، همواره می‌گویند: "هیچگاه نگاه‌شان به رفیق بریتان با نگرش سنتی مردان به زن نبوده است." زن توانمند زنی است که خویش را با تعلیم و آموزش دانا و توانا ساخته باشد. زن توانا زنی زیباست و زن زیبا شایسته‌ی محبت است، و بریتان این‌گونه بود. همه رفیق بریتان را دوست داشته و به او احترام می‌گذاشتند... رفیق بریتان خود را از غل و زنجیرِ معیارها و سنن سیستم مردسالارانه رها ساخته بود.

رفیق بریتان نیز یکی از آن شخصیت‌های تاریخی است که هرگز فراموش نخواهد شد. انسان با اَعمال، رفتار و کارهای خویش و آنچه از خود به یادگار گذاشته به تاریخ مبدل می‌گردد. کسی که دَین خود را به زندگی ادا کرده باشد به تاریخ می‌پیوندد. در سرزمین ما تاریخ با خون و اشک برساخته و ثبت می‌شود. در میان ما کسانی که برای آزادی، عدالت، برابری، صلح، دموکراسی و محبت جان خویش را فدا نموده‌اند، تاریخ را معنادار می‌سازند. تاریخ با خون آن قهرمانان نوشته می‌شود. همگان می‌دانند رفیق بریتان برای اینکه تسلیم نگردد خود را از بلندای پرتگاه به پایین انداخت و دستانش را نه برای تسلیمیت بلکه برای پرواز به سوی آزادی  گشود... پس از مبارزه‌ و جنگی بی‌امان در حالی که دیگر فشنگ و مهماتی برایش نمانده و بر روی صخره‌ها ایستاده بود، شهادت را بر تسلیمیت ترجیح نمود. و همان مزدوران خودفروخته که رفیق بریتان را به تسلیم‌شدن فرا می‌خواندند، آنقدر تحت تاثیر رشادت او قرار می‌گیرند که بعدها نام "بریتان" را بر دختران خود می‌گذارند. رفیق بریتان به مثابه‌ی زنی کورد نیروی شخصیتِ مبارزِ خویش را بر همگان آشکار ساخت.

رفیق بریتان در درون صفوف مبارزه‌ی ما شخصیتی طوفان‌گونه داشت. آن‌چنان که خود نیز می‌گفت: "انقلاب به شخصیت‌هایی چون طوفان نیاز دارد، با شخصیت‌های معمولی انقلاب به ثمر نخواهد رسید و فعالیت‌های انقلابی با موفقیت به انجام نمی‌رسند." 

 رفیق بریتان با شخصیت و فعالیت خویش برای مبارزه‌ی آزادی‌خواهانه‌ی ما به‌سان خط‌مشی مبارزاتی و راه زندگی آزاد است. رفیق بریتان برای ارتش زنان سمبل و معیار است. او برای ما رهروان راهش  میراثی تاریخی را برجای گذارد. هنگامی که با این میراث خویش را سازماندهی نماییم برای مبارزه‌ی آزادی‌خواهانه‌ی خلق کورد پیروزی بامعنایی را به ارمغان خواهیم آورد. چیزی که از ما انتظار می‌رود این است که بیش از هر زمانی بر اهداف خویش ابرام ورزیم. در این مرحله و روند کنونی، دعوی ما زیستن با ایستار و شخصیت رفیق بریتان است و بس. رفیق بریتان همواره برایمان نمونه‌ی مبارزی است که به حقیقت زندگی دست یافته است.